پیروزی هند در دیوان بین المللی دادگستری

نویسنده: سفیر اسوک کومار موکرجی

مترجم: شمس شیروانی

درماه مارس ۲۰۱۶، کولبوشن سودیر جادو یک نفر تابع هندی به اتهام مرتکب شدن بکارهای جاسوسی و تروریسم توسط پاکستان بازداشت شد. در آوریل ۲۰۱۷ او توسط یک دادگاه ارتشی در پاکستان به مرگ محکوم شد. در ماه مه، هند پرونده‌ای راعلیه پاکستان در دیوان بین المللی دادگستری یا دادگاه جهانی را در لاهه به ثبت رساند و پاکستان را به نقض تعهداتش تحت کنوانسیون وین درقبال روابط کنسولی سال ۱۹۶۳ متهم ساخت.

ماده ۳۶ کنوانسیون، پاکستان را جهت مطلع ساختن هند بدون هیچ تاخیری از بازداشت کولبوشن جادو و مطلع ساختن کولبوشن جادو از حقوقش و اجازه دادن به دسترسی کنسولی هندی به کولبوشن جادو موظف ساخت.

پاکستان ادعاهای هند را با استفاده از دلایل متنوع قانونی دوران شنوایی پرونده در دیوان بین المللی دادگستری مسترد ساخت. در ۱۷ژوئیه ۲۰۱۹ دیوان بین المللی دادگستری قضاوت خود را با اظهار اینکه "دادگاه دریافته است که جمهوری اسلامی پاکستان درقبال بازداشت و محاکمه آقای کولبوشن سودیرجادو یک تابع هندی، در نقض تعهدات لازمه تحت ماده ۳۶ کنوانسیون وین در مورد روابط کنسولی اقدام نموده است."

دیوان بین المللی دادگستری در قضاوت تاریخی خود بطور یک طرفه اصرار ورزید که وی بر پرونده مذکور اختیار دارد چونکه هردوی شان امضاء کننده کنوانسیون وین می باشند. دیوان بین المللی دادگستری تلاشهای پاکستان برای منحرف ساختن پرونده یا بیک دادگاه داوری ویا کمیسیون مصالحتی را مسترد ساخت و تاکید نمود که هند با حق مراجعه به آن دادگاه جهانی بطور مستقیم برخوردار است. دادگاه جهانی دلایل پاکستان دال براینکه کنوانسیون وین پرونده‌های اشخاص بازداشت شده با اتهام جاسوسی را دربرنمی گیرد را مسترد ساخت. دادگاه دریافت که پاکستان با عدم مطلع ساختن هند حتی ۳ هفته بعد از دستگیری کولبوشن جادو، و عدم دسترسی کنسولی هند به او، از تعهدات خود تحت کنوانسیون وین عدول ورزیده و اینک او را به انجام آنها بدون تاخیری موظف می سازد.

دیوان بین المللی دادگستری تلاش پاکستان برای بکار گرفتن تعهدات خود تحت ماده ۳۶ کنوانسیون وین بیک طرف مشروطه، منحصر براقدامات هند درمسایل دیگری را نپذیرفت.

قضاوت دیوان بین المللی دادگستری متمرکز به بخش شش می باشد که راهها را برای اصلاح تخلف ورزی مذکور توسط پاکستان از کنوانسیون وین توصیه می نماید. دیوان بین المللی دادگستری انصراف پاکستان از تعهداتش به نگهداری از حقوق کولبوشن جادو ازجمله حق دسترسی کنسولی را موسوم به "اقدامات غیرقانونی جهانی داستان جاری" نموده از آن کشور خواسته است که ازهردو تعهد رعایت کند. دیوان بین المللی دادگستری عقیده برآن داشته است که "بررسی موثر ورسیدگی مجدد محکومیت به مرگ آقای جادو، اصلاح مناسبی دراین قضیه خواهد بود" که پاکستان حتماً باید بطور غیرمشروط به آن عمل کند. این شامل تصویب قانون مناسبی توسط پاکستان برحسب ضرورت بخاطر تامین عدالت می باشد. تا آن زمان، دیوان بین المللی دادگستری برای "تعلیق مداوم اعدام" "بعنوان یک شرط ضروری بخاطر بررسی موثرانه و رسیدگی مجدد محکومیت به مرگ آقای جادو دستور داده است".

نخست وزیرهند نارندرا مودی بعد از اعلام قضاوت مذکور توسط دیوان بین المللی دادگستری، گفت "صداقت و عدالت حکمفرما شد. نخست وزیر مودی برای این قضاوت مبنی بر مطالعه گستردۀ واقعیت‌ها به دیوان بین المللی دادگستری تبریک گفت. او ابراز نمود که او مطمئن است که کولبوشن جادو به عدالت دست خواهد یافت. دولت مان برای رفاه وتحفظ هرتبع هندی همیشه کار خواهد کرد".

بقرار ماده ۵۹ قانون دیوان بین المللی دادگستری، این قضاوت بعلل متعددی حایز اهمیتی است و دراین قضیه خاص برای طرفین الزام آور می باشد. این نیز عقیده استوار و وکالت هند از بکار بردن حاکمیت قانون جهت تامین عدالت بخاطر شهرواندانش وتصفیه مسالمت آمیز تنازعها مابین کشورها را نشان می دهد. باجرا درآوردن قضاوت مذکور دیوان بین المللی دادگستری بعنوان آزمایش قاطعی اصول همکاری جهانی کار خواهد کرد که سیستم فعلی چند جانبه‌ای ازجمله نظم قانون برآن استوار می باشد.

این قضاوت دیوان بین المللی دادگستری در چهارچوب گسترده تر رکورد هند بعد از ۱۹۴۷ را بانظر به ماده قانون ۱۳.۱ منشور سازمان ملل مورد ستایش قرار می دهد که متقاضی "توسعه مترقی قانون جهانی وتدوینش" می باشد. اصول وشرایط کنوانسیون وین راجع به روابط کنسولی دراین قضیه بطور چشمگیر تقویت یافته است.