حملات بر آرامکو تنش ایالات متحده و ایران را تشدید می‌نماید

نویسنده: دکتر لاکشمی پریا

مترجم: دکتر نعیم‌الدّین

حملاتِ پهپاد اخیر بر بزرگترین تسهیلات نفتِ خام جهانی بقیق و خریص نزدیک دمّام که توسط شرکت بزرگ آرامکوی تحتِ عربستان سعودی اداره می‌شود، منتج به‌تشدید تنش‌های فعلی ایالات متحده و ایران در خلیج شده است. این موجب بزرگترین افزایش در قیمت‌های نفت جهانی بعد از جنگ خلیج سال ۱۹۹۱ گردیده. نیروهای انصارالله حوثی دارای اساس در یمن مسئولیت این حملات را بعهده گرفته که در اثر آن هیچ جراحتی گزارش نشده و عربستان سعودی را اخطار نموده که حملات حوثی بر سلطنت عربستان سعودی مزیداً افزایش خواهد یافت. این تهاجم اوّل برتسهیلات نفت نیست، در ماه گذشته میدان نفت عمدۀ دیگر عربستان سعودی موسوم به‌شیبه نیز در یک تهاجم پهپاد حوثی‌ها مورد هدف قرار گرفته بود.

شاهزادۀ ولیعهد عربستان سعودی محمد بن سلمان این را بعنوان یک تهاجم تروریستی توصیف نموده و گفت که عربستان سعودی خواهان و قادر به‌مقابله با این اقدام تجاوز کارانه می‌باشد. ریاض در پرتو حملات تاثیرات عالی، خط لولۀ نفتش را مسدود ساخته است که ۰.۲ میلیون بشکه نفت سبک خام روزانه را از شرکت آرامکوی سعودی به‌شرکت پترولیوم بحرین می‌برد. علی‌الرقم این تا هنوز فهرست پیشنهاد ابتدایی آرامکوی یک درصد ارزش کلی‌اش یعنی دو تریلیون دلار آمریکایی برحسب جدول معینه را بجلو می‌برد. علاوه براین، عربستان سعودی در ائتلاف برهبری ایالات متحده بخاطر تامین آبراه‌های خاورمیانه به‌استرالیا، بحرین و انگلستان بپیوندد. شورای وزیران عربستان سعودی ابراز نمود که آزادی کشتی‌رانی را بمعرض خطر انداخته و ثبات‌پذیری رُشد اقتصادی جهانی را تحت تاثیر گذاشته است. ریاض از سازمان‌های جهانی ازجمله سازمان ملل برای بازرسی این حملات پهپاد دعوت نموده و بکاربردن تسلیحات ایرانی را تصدیق نموده است.

این حملات مورد نکوهش سراسر جهانی قرار گرفته‌اند. بهرحال سخت‌ترین پاسخ از طرف ایالات متحده مطرح شده که پیمان محکم با سعودی‌ها در ناحیه دارد. رئیس جمهور ترامپ تهران برای این حملات متهم ساخته و برای حملۀ نظامی بر ایران هشدار نموده است. واشنگتن مبادلۀ اطلاعات جاسوسی را با عربستان سعودی افزایش داده است.

وزیر خارجۀ آمریکا مائیک پومپیو قرار است برای بررسی نمودن حملۀ مذکور و هماهنگ سازی کوشش‌ها برای دفع نمودن تجاوز ایران در ناحیه از عربستان سعودی و امارات متحدۀ عربی بازدید نماید. ایران همۀ اتهامات را تکذیب نموده آمادگی خود را برای جنگ اظهار داشته و ادعا نموده که جلوگیری از فاجعۀ بزرگ ممکن است اگر آمریکا قرارداد هسته‌ای مصوبه سال ۲۰۱۵ را با ایران بپذیرد. آقای حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفت که حوثی‌ها بخاطر برحذر داشتن عربستان سعودی برای خاتمه دادن جنگ دیرینه‌اش در یمن بر تاسیسات نفتی سعودی حمله کرده‌اند. جواد ظریف وزیرخارجۀ ایران گفته است که ایالات متحدۀ آمریکا سیاست حداکثر فشارات را مبدل حداکثر غول زنی ساخته است. حملۀ مذکور می‌تواند تمام امنیت انرژی جهانی را در معرض خطر باندازد.

درنتیجۀ حملات هوایی بر ناحیۀ بقیق، تولیدات نفتی عربستان سعودی تا پنجاه درصد کاهش یافته است و آنکشور مواجه با خسارات ۵.۷ بشکه‌ای روزانه شده است. پنج درصد فراهمی نفت جهانی ازبین رفته است و قیمت‌های نفت تا پانزده درصد افزایش یافته است. عربستان سعودی به‌مشتریان آسیای خود اطمینان داده است که آنکشور تقاضه‌شان را برای ماه اکتبر برآوری خواهد نمود.

عربستان سعودی دوّمین بزرگترین صادرکنندۀ نفت خام به‌هند می‌باشد. بهرحال بعد از حملات مذکور دهلی نو منابع علل بدل را برای نفت ازجمله روسیه و ایران تلاش می‌کند. تا جایی که مربوط با هند می‌باشد هردو تحول مذکور برای اینکشور موجب نگرانی است. از یک سو تشدید تشنج میان آمریکا و ایران در همسایگی هند موجب نگرانی است. از سوی دیگر قیمت‌های روبه‌افزایش نفت می‌تواند برای اقتصاد جهانی نتایج وخیم را ببارآورد.

هند دارای یکی از بزرگترین جمعیت خود در ناحیۀ خلیج می‌باشد و تحفّظ ‌شان برای دهلی‌نو یک امر لازم است. در این حال همۀ طرفین باید با احتیاط کار کنند و از تشدید بحران فعلی جلوگیری بنمایند.