جلسۀ مشترک هند و آمریکا

نویسنده: پروفسور چینتامانی مهاپاترا

مترجم: دکتر نعیم‌الدّین

در تمام جهان معاصر هیچ رهبرِ دیگری وجود ندارد که در مورد دیپلماسی با نارندرا مودی نخست وزیر هند مقایسه کرده شود. هرجایی که نامبرده می‌رود همه‌ها را مات و مبهوت می‌سازد آیا آنها رهبران باشند یا اعضای پارلمان و یا مردم عموم. وی هنری می‌دند که چطور آنها را نزدیک به‌هند آورد. این قابلیت نخست وزیر مودی در دوران اجلاسیۀ اخیر در هوستن به‌تمام جهان نشان داده شد. آقای مودی هم‌اکنون ۶ بار با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا ملاقات نموده پس از آنکه نامبرده رئیس جمهور کشور گردید. پس از آن مناسبات میان هند و آمریکا به‌عالی‌ترین سطح رسیده است.

آخرین دورۀ مذاکرات میان مودی و ترامپ در روز دوشنبه گذشته در نیویورک بعمل آمده که در آنجا هردو رهبر مذکور برای شرکت نمودن در اجلاسیه مجمع عمومی سازمان ملل رفته بودند. ملاقات میان رهبران هند و آمریکا مورد توجّه همۀ جهان قرارگرفته است. این نسبتاً ملاقات کوتاه مدّتی بود ولی یک ملاقات خیلی مهم ثابت شده است. جنبۀ فزیکی قابل ملاحظه‌ای میان مودی و ترامپ خیلی روشن و واضح بود. درحالیکه یک روز قبل در ملاقات تاریخی دیگری در هوستن، تکساس تمام جهان تمایل صمیمانه و دوستانۀ دو رهبر مذکور را مشاهده نموده بود. ملاقاتشان در آستانۀ اجلاسیه مجمع عمومی سازمان ملل این امر را تصدیق نموده که دوستی و ستایش و تفاهم باهمی میان نخست وزیر هند و رئیس جمهور آمریکا ثابت شده است. پریزیدنت پرامپ نقش و توفیقات نخست وزیر مودی را بخاطر آورده او را بعنوان یک شخصیت پدری هند معاصر تلقّی نموده است.

در صحنۀ دیپلماسی جهانی، نقش رهبران و تفاهم فزیکی میان‌شان، نقش قابل ملاحظه‌ای را در محکم‌سازی روابط و بهترسازی همکاری میان کشورها بازی می‌کند. در این حال تفاهم شخصی میان مودی و ترامپ نمی‌تواند نادیده گرفته شود.

علیرغم شایعات و سوالات مفسرین، رئیس جمهور آمریکا این امر را واضح ساخته است که وی از مداخلت نمود در مسئلۀ کشمیر خودداری خواهد کرد اگرچه نخست وزیر پاکستان عمران خان برای آن اصرار می‌ورزد. مطبوعات فکر می‌کنند که ترامپ حداقل شش بار آمادگی خود را برای میانجیگری نمودن میان هند و پاکستان اظهار داشته است ولی آنها این امر را فراموش می‌کنند که ترامپ خودش این امر را واضح ساخته است که وی فقط به‌درخواست هند این میانجیگری را میان هند و پاکستان انجام خواهد داد. از ملاقات مودی و ترامپ این واضح شده است که اختلاقات تجارتی میان دو کشور بزودی رفع و یک قرارداد تازۀ تجارتی اعلام خواهد شد. این امر از طرف خودِ رئیس جمهور آمریکا اعلام شده است. یک نتیجۀ قابل ملاحظه ملاقات میان رهبران دوکشور، اظهار اعتماد آمریکا در طور و طرق و برخورد و قابلیت نخست وزیر هند مودی در مورد حل کردن مسئلۀ تروریسم مرزی می‌باشد. ترامپ بیش از یک بار اظهار نظر نموده که نخست وزیر مودی قادر بوده است با فعالیت‌های تروریستی در هند به‌سرپرستی پاکستان مقابله کند. معنی‌اش این می‌باشد که حکومت ترامپ از روش دولتِ مودی نسبت به‌کشمیر راضی می‌باشد و آن شامل ملغی‌سازی مادّه ۳۷۰ قانون اساسی نسبت به‌جامو و کشمیر می‌باشد.

این امر غیرعاقلانه خواهد بود که منتظر حمایت واضح و علنی‌تر آمریکا نسبت به‌اوضاع فعلی باشیم. باوجود حضور قابل ملاحظه سربازان آمریکا در افغانستان، فعالیت‌های دایمی خشونت‌آمیز طالبان و نیاز برای همکاری پاکستان در حل کردن مسئلۀ افغانستان، رئیس جمهور ترامپ حمایت خود را به‌نخست وزیر هند مودی نسبت به‌استقرار صلح و کارهای عمرانی در کشمیر اظهار داشته است. این حقیقت که ترامپ در نطق خود حتی یک بار راجع به‌تحولات در کشمیر تذکر نموده، یک نکتۀ مهم است که باید درک شود. نتیجۀ مذاکرات میان مودی و ترامپ درحقیقت پیروزی بی‌سابقۀ دیپلماسی مودی می‌باشد.