آمریکا پاکستان را دربارۀ راهرو اقتصادی چین و پاکستان اخطار می‌نماید

نویسنده: ثنا هاشمی

مترجم: دکتر احمد علی

ابتکار عمل ناحیه‌ای و جاده‌ای چین بخصوص راهرو اقتصادی چین و پاکستان از زمانی که در سال ۲۰۱۳ میلادی آغاز شده، مایۀ نگرانی در هند بوده است چون این بعلاوه مایۀ نگرانی راجع به‌نظم وابسته به‌قوانین در منطقه، حق حاکمیتِ هند را تحت تاثیر می‌گذارد. هند با یک موضع‌گیری اصولی و سرسخت با این راهرو اقتصادی چین و پاکستان مخالفت نموده. درحقیقت هند اوّلین کشور بوده که با این ابتکارِ عمل ناحیه‌ای و جاده‌ای مخالفت نموده و تنها کشوری است که هیچ نماینده را به‌فورم‌های ابتکارِ عمل ناحیه‌ای و جاده‌ای که قبلاً در چین تشکیل یافته نافرستاده است. موضع هند راجع به‌ابتکار ناحیه‌ای و جاده‌ای از سال ۲۰۱۳ میلادی همان است که بود. این کشور بر علیه این راهرو پرچم‌دار ناحیه‌ای و جاده‌ای اعتراض نموده که از کشمیر تحتِ اشغال پاکستان می‌گذرد. موضع رسمی هند، این می‌باشد که شمولیت این باصطلاح راهرو اقتصادی چین و پاکستان مظهر عدم پذیرش نگرانی‌های هند راجع به‌موضوع حق حاکمیت و تمامیت ارضی می‌باشد.

نه تنها هند بلکه کشورهای متعدد دیگر نیز دربارۀ ابتکار ناحیه‌ای و جاده‌ای بخصوص راهرو اقتصادی چین و پاکستان اظهار نارضایتی نموده‌اند. ایالات متحدۀ آمریکا نارضایتی خود را برسرِ این راهرو نشان داده است. معاون وزیر امورخارجۀ آمریکا برای امور جنوبی و مرکزی الایس ویلس درحین اظهار نظر خود در مرکز بین‌المللی وُدرو ویلسون برای دانشمندان در واشنگتن دی‌سی اظهار داشته که نقطۀ نظر هند نسبت به‌عوامل ماهیت جغرافیایی و سیاسی این ابتکار ناحیه‌ای و جاده‌ای واضح بوده است. ما در نگرانی‌های هند برسرِ این پروژه‌ها شریک و سهیم هستیم که منجر به‌تاثیرپذیری به‌حق حاکمیت این کشور می‌باشد.

رابطۀ شوم چین و پاکستان و بخصوص راهرو اقتصادی چین و پاکستان حقوق حاکمیت هند را تحت تاثیر می‌گذارد. بیانیه‌های خانم ویلس مظهر تصوّر مشترک هند و آمریکا راجع به‌این ابتکار ناحیه‌ای و جاده‌ای و نفوذ چین در این منطقه می‌باشد. این نشانگر علاقمندی‌ها و نگرانی‌های مشترک می‌باشد. هند همراه با ژاپن قبلاً سعی می‌کند یک علی‌البدل معتبر، دایمی و عادلانه را به‌کشورهای متعدد راجع به‌این ابتکار ناحیه‌ای و جاده‌ای فراهم می‌نماید. راهرو رُشد آسیایی آفریقایی و قرارداد اخیر بامضا رسیده با سریلانکا برای ساختن یک ترمینال محموله در عمق دریا در بندر کلمبو با همکاری ژاپن دو نمونۀ مهم در این زمینه می‌باشند. ایالات متحدۀ آمریکا نیز مایل است در آن شریک و سهیم بشود.

بیانات خانم ویلس ممکن است از نظر اشتراک عمل روبه‌توسعۀ سریع هند و آمریکا نیز مورد تحلیل و تجزیه قرار گیرد. بازدید نخست وزیر هند نارندرا مودی از ایالات متحدۀ آمریکا در سپتامبر ۲۰۱۹ و سپس دیدار وزیر امورخارجۀ هند دکتر اس جایشانکار با جامعه استراتژیکی آمریکایی یک نقش مهمی را در پیشبرد روابط مابین دوکشور ایفا نموده، که علاقمندی‌ها و توقعات یکدیگر را ابلاغ می‌نماید و در مسیر آیندۀ روابط مابین دو کشور تسهیلاتی را بوجود می‌آورد.

معاون وزیر امورخارجۀ آمریکا ازجمله بیانات دیگر راجع به‌امکانات خطر راهرو اقتصادی چین و پاکستان بر اقتصاد پاکستان و امکان‌پذیری طویل مدّت این راهرو برای پاکستان نیز تاکید نموده است. او تاکید نموده که چین جریان مالی عادلانه را دنبال نمی‌کند که ممکن است پاکستان را بدام قرض باندازد. خانم ویلس بطور واضح تذکر داده که این یک پروژۀ بنفع متقابل نیست بلکه فقط بنفع چین می‌باشد. اقتصاد پاکستان در سال ۲۰۱۹ با نرخ ۳.۳ درصد رُشد نموده و نرخ رشد متوقع آنکشور برای سال ۲۰۲۰ میلادی ۲.۸ درصد می‌باشد.

راهرو اقتصادی چین و پاکستان یک پروژه چندین میلیارد دلاری می‌باشد که وامِ خارجی پاکستان را نیز افزوده است. وامِ خارجی پاکستان در سال ۲۰۱۸ میلادی ۱۰۵ میلیارد دلار آمریکایی بود درحالیکه تولید ناخالص داخلی آنکشور در همان سال ۳۱۲ میلیارد دلار آمریکایی بود. پاکستان در سال ۲۰۱۹ یک قرارداد نجات‌دهی ۶ میلیارد دلار آمریکایی را با صندوق بین‌المللی پول برای ثبات اقتصادی‌اش بامضا رسانده. آنکشور علاوه بر این جویای کمکِ مالی برای راهرو اقتصادی چین و پاکستان و پروژه‌های ناحیه‌ای و جاده‌ای از کشورهایی مانند عربستان سعودی شده.