ترامپ عدم موافقت بین‌المللی با حملۀ ترکیه علیه سوریه را نشان داد

نویسنده: پروفسور پی آر کوماراسوامی

مترجم: شمس شیروانی

تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده برای اعمال تحریمات علیه ترکیه، خاورمیانه پُرتلاطم را بتکان درآورده است. چندی روز بعد از تصمیمش برای عقب‌کشی نیروهای آمریکایی از سوریه که به‌حمایت کُردها بکار گماشته شده بودند، رئیس جمهورایالات متحده نسبت به‌تصمیمِ ترکیه برای تهاجم شمالِ سوریه بخاطر ایجاد منطقه حائل بدون نیروهای دموکراتیک سوریه دارای جمعیت کُرد واکنش خشمگینی را ابراز نمود. رجب طیّب اِردوغان نیروهای دموکراتیک سوریه را بعنوان یک گروه تروریستی تلقی می‌کند چونکه وی با حزب کارگران کُرد موسوم به پ ک ک در کشورش تعلق دارند. بنابراین با تعقب از کُردهای سوریه، او سعی می‌کند که تاثیر ناسیونالیست‌های کُرد را در داخلِ ترکیه محدود سازد.

تصمیم ناگهانی ترامپ برای عقب‌کشی از سوریه ببهانه واداشتن دیگران برای ارزیابی اوضاع بعنوان خیانت کُردها هردو در سوریه و عراق پنداشته می‌شود که نیروی عمده در پشت شکست نظامی داعش بوده است. درحالیکه شکستِ کلی داعش افراط‌گرای سوریه در ماه مارس ۲۰۱۹ اعلام شده بود، امّا بیمِ آن می‌رود که افراطیونِ باقیمانده خود را مجدداً گروه‌بندی نمایند.

با استفاده از وضعیت خلاء در امتداد مرز خود، ترکیه یک تهاجم وسیع نظامی را در شمال به‌شرقِ سوریه براه انداخت. رئیس جمهور اِردوغان خواهان یک منطقه حائل ۳۰ کیلومتر عمیق در داخلِ سوریه می‌باشد تا بتوان حدوداً ۳.۶ میلیون نفر آواره سوریه را که در حال حاضر در کشورش زندگی می‌کنند اسکان دهد. درحالیکه اسکان مجدّد آوارگان یک کار نجیبی محسوب می‌شود امّا اقدام ترکیه مشاجره‌انگیز است و موجب عدم موافقت و محکومیت حدوداً کل کشورهای بین‌المللی گشته است.

رئیس جمهور ترامپ در یک واکنش سریع از تهاجم ترکیه یک سری از تحریمات را علیه ترکیه که یک عضو ناتو می‌باشد اعلام کرد. اقداماتِ مذکور شامل اعمال مجدد ۵۰% تعرفه بر واردات فولاد ترکیه و مسدود ساختن معامله بازرگانی ۱۰۰ میلیارد دلار آمریکایی می‌باشد. وزارتِ دادگستری ایالات متحده یک سلسله تحقیقات جنائی علیه بانکِ خلق یک بانک برجستۀ ترکیه به‌اتهام پولشوئی و نقض تحریمات علیه ایران را اعلام کرده است. انتظامیۀ ترامپ تحریمات را علیه وزارتهای دفاع، انرژی و کشور ترکیه اعمال نموده و نیز دارایی‌های شان در ایالات متحده را مسدود ساخته و مبادلات با آنها را ممنوع ساخت.

رئیس جمهور ترامپ تهدید نموده که ایالات متحده آماده به لطمه زدن سریع به‌اقتصاد ترکیه می‌باشد، در صورتیکه رهبران ترکیه این مسیر تخریبی خطرناک را ادامه دهند. معاون ریاست جمهوری آمریکایی که عازم خاورمیانه است هشدار نمود که اوضاع می‌توانند وخیم‌تر گردند تا وقتیکه تریکه یک آتش‌بس فوری را اتخاذ نکند. قانونگذاران آمریکایی نیز به‌تحریمات دو حزبی اضافی وسیع علیه ترکیه پیشنهاد کرده‌اند.

رئیس جمهور اِردوغان با تهاجم بر سوریه یک تعداد وسیع همپیمانان خود را متحد ساخته است. اتحادیۀ اروپا که از سیاست رئیس جمهور ترامپ نسبت به‌سیاست ایران ناراضی است، از تحریمات علیه انکارا احساس آسودگی خواهد کرد که نیز علامتی از حمایت‌شان برای کُردها است و نیز مخالفت‌شان علیه تهاجم مذکور ثبت می‌رساند. بحران آوارگان توانایی برکسل را محدود می‌سازد چونکه رئیس جمهور اِردوغان به‌گشودن مرزِ ترکیه و رهانیدن یک موج آوارگان به‌داخل کشورهای اتحادیۀ اروپایی تهدید کرده است. اقداماتِ سرسخت ترامپ نعمتِ آسمانی برای سوریه و متحد استراتژیکی او، روسیه، تلقی خواند شد چونکه آنها تابه‌حال از مهارساختن و دفع کردن تهاجماتِ نظامی ترکیه ناکام بوده‌اند. نیروی دموکراتیک سوریه که از قبل مخالف جنگیدن علیه نیروهای بشرالاسد رئیس جمهور سوریه بوده به‌یک آتش‌بش تاکنیکی علیه اقدام ترکیه دست یافته است.

رئیس جمهور اِردوغان بناب خود سرسخت بوده و به‌ادامه عملیاتِ نظامی تا کسبِ اهدافش قسم خورده است. او بدون منفعت‌های تاکنیکی و یا خطرات ناشی از مخالفت داخلی نسبت به‌سیاست استبدادی روبه‌رُشد خود عقب نخواهد کشید. سیاستهایش نسبت به‌ایران، اورشلیم یا ارتفاعات جولان جنجال برانگیز و غیرمقبول می‌باشند. امّا رئیس جمهور ترامپ با یک حمایت وسیع داخلی و بین‌المللی در قبال ترکیه برخوردار است. اردوغان نیز عاملینِ عرب و غیرعرب در منطقه را بخشم کشیده است.

بنابراین حمایت دو حزبی داخلی و انزوای منطقه‌ای ترکیه، رئیس جمهور ترامپ را برای گستردن و تشدید تحریماتش علیه انکارا در هفته‌های آتی مقدور خواهد ساخت.

هند از تهاجمات یکطرفه نظامی ترکیه در شمال شرق سوریه عمیقاً نگران می‌باشد. دهلی‌نو گفته است که اقداماتِ ترکیه می‌توانند ثبات در منطقه و مبارزه علیه تروریسم را متزلزل سازد. اقداماتش نیز با بالقوّه‌ای برخورد است که می‌تواند باعث درماندگی وسیع بشریت و افراد غیرنظامی گردد.