خاکستر سیاه نیست: اف‌اِ ‌تی‌اف فرصتِ دیگری به‌پاکستان می‌دهد

نویسنده: دکتر آشوک بهوریا

مترجم: محمد ولی الله

هنگامی که جلسۀ کامل گروه ویژۀ اقدام مالی در روز یکشنبۀ گذشته با بیش از ۸۰۰ نماینده از ۲۰۵ کشور سراسر جهان در پاریس آغاز گردیده، حدس و گمان در پاکستان دربارۀ امکان بیرون آمدن آنکشور از فهرست خاکستری وجود داشت.

جلسۀ کامل گروه ویژۀ اقدام مالی از میان مسایل دیگر جویای آن گردیده که پیشرفت بعمل آمده از سوی پاکستان و کشورهای دیگر در رابطه با عمل به‌تعهدات‌شان برای مقابله با پولشویی و فراهمی کمک مالی به‌تروریسم را مورد بحث و بررسی قرار بدهد. همچنین فکر راجع به‌کشورها که در فهرست خاکستری گذارده شده‌اند، وجود دارد که آنها خطری را برای سیستم مالی جهانی ایجاد می‌نمایند. در اینجا این لازم به‌تذکر است که پاکستان از ماه ژوئن سال ۲۰۱۸ به‌بعد در فهرست خاکستری گروه ویژۀ اقدام مالی وجود می‌داشته است.

گزارشاتی در رسانه‌های گروهی در ۱۹م فوریه ۲۰۲۰ وجود داشته که پاکستان تا ژوئن سال جاری بطور مداوم در فهرستِ خاکستری خواهد ماند. این اجتناب ناپذیر بوده چونکه گروه بررسی همکاریِ جهانیِ موظف با رسیدگی گزارش اجابتی ۱۷م فوریۀ ارائه شده از پاکستان، بقرار گزارشی به‌نتیجه‌ای رسیده که پاکستان اقدامات کافی را برای جلوگیری از کمکِ مالی به‌تروریسم بعمل نیاورده بود.

این باوجود تلاش‌های پاکستان برای متقاعد ساختن جامعۀ جهانی با اقدام مجرم قراردادن حافظ سعید، رهبر لشکر طیّبه بوده که راجع به‌تهاجم بر مومبای در نوامبر ۲۰۱۸ ادعا نموده بود. بررسی اجمالی درجه‌بندی همۀ کشورها که در ۱۳م فوریه ۲۰۲۰ بعمل آمده، پیشنهاد نمود که پاکستان تنها به‌یک از ۴۰ توصیه کاملاً عمل کرده بود. نقایص و ناکارآیی بیشتری وجود داشته که پاکستان، توصیه‌های گروه ویژۀ اقدام مالی را مورد توجّه قرار نداده.

عدم بعمل آوری اقدام توسط پاکستان، این چنین وضع بسیار واضح را ایجاد نموده که که حتی چین، دوست همیشگی پاکستان که فعلاً در راس گروه ویژۀ اقدام مالی قراردارد، از تقاضای پاکستان بخاطر ازبین بردن نامش از فهرست خاکستری حمایت نکرده. بعلاوه ترکیه، همۀ کشورهای دیگر از ایدۀ تداوم پاکستان در فهرست خاکستری تا ماه ژوئن حمایت نمودند هنگامی که جلسۀ کامل آینده گروه ویژۀ اقدام مالی تشکیل خواهد یافت.

گزارش رسیدگی متقابل که در اکتبر سال گذشته توسط گروه ویژۀ اقدام مالی به‌میان گذارده شده، نشان داد که پاکستان پیشرفت کافی را نسبت به‌تعهداتش بخاطر بعمل آوری اقدام برای خاتمۀ کمک مالی به‌تروریسم و پولشویی بعمل نیاورده. این با نگرانی و نومیدی ابرازشده که حتی اینکه همۀ ضرب‌الاجل‌ها در طرح عمل سپری شده امّا پاکستان هیچ جدّیت را برای ازبین بردن خطرات کمک مالی به‌تروریسم نشان نداده.

گروه ویژۀ اقدام مالی، پاکستان را برای عدم دارابودن تفاهم کافی راجع به‌خطرات کمکِ مالی به تروریسم سرزنش نموده و آن محض به‌۵ از ۲۷ نکتۀ عملی را مورد توجّه قرارداده با تقاضا اینکه آنکشور طرح عمل کاملش را تا فوریه ۲۰۲۰ سریعانه به‌تکمیل برساند. اگر پاکستان در این ناکام گردید در آن صورت گروۀ مذکور به‌اغلب کشورهای عضو مشورت خواهد داد که آنها روابط بازرگانی و داد و ستد پول با پاکستان را مورد رسیدگی قرار بدهند.

اگر پاکستان می‌خواهد که نامش از فهرست خاکستری حذف بشود، این غیرواقعی به‌نظر می‌رسد بعلت اینکه آنکشور با خبر از تقصیرهایش در رابطه با عمل به‌تعهداتش می‌باشد. در صورتی که پاکستان به‌چین، دوست همیشگی‌اش تکیه کرده که آنکشور با کمکِ چین به‌فهرست سیاه گذارده نخواهد شد بلکه در فهرست خاکستری خواهد ماند در جایی که فعلاً قراردارد. این واقعیتی است که گروه ویژۀ اقدام مالی از آن اصول و ضوابط رعایت می‌کند که برحسب آن همچنین تصامیم باتفاق آرا گرفته می‌شوند. با نظر به‌این حقیقت که هند نیز یک عضو این گروه می‌باشد، احتمال نمی‌رود که این کشور پاکستان را بآسانی ببخشد بعلت اینکه سابقۀ پاکستان نسبت به‌عمل آوری اقدام علیه خطرات فراهمی کمک مالی به‌تروریسم بسیار ضعیف است.

این طبیعی است که بعلاوۀ ترکیه که با چشم دوخته راجع به‌همۀ مسایل در ماه‌های اخیر از پاکستان حمایت نموده و شاید یک یا دو کشور دیگر، با سابقۀ صفر پاکستان قادر به‌کسب حمایت اکثریت کشورها بحق بیرون کشیدن پاکستان از فهرست خاکستری نخواهند بود. از اسلام‌آباد خواسته شده است که رهبران عالی همۀ سازمان‌های تروریستی را برای نشان دادن تعهدش به‌عمل آوری اقدام علیه تروریسم محکوم نماید.

عشق طولانی پاکستان با تروریسم منتج به‌آلودگی سراسر سیستم‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و قانونی آنکشور شده است که این را کمابیش امکان ناپذیر ساخته که پاکستان اقدامات کافی را برای مقابله با خطر تروریسم بعمل بیاورد. اگر پاکستان از این فرصت استفاده نکرد، در آنصورت برای بهترین دوستش دشوار خواهد بود که پاکستان را از غلطیدن به‌فهرست سیاه بازنگهدارد.